حـضرت صادق ، سلام الله علیه ، فرمود: کسى که دیدار کند مسلمانان را به دو رو و دو زبان ، بیاید روز قیامت و حال اینکه از براى اوست دو زبان آتشى .
شـرح مـعـنـى دورویـى بـیـن مـسـلمـانـان آن اسـت کـه انـسـان ظـاهـر حال و صورت ظاهرش را به آنها طورى نمایش دهد که باطن قلب و سریره اش به خلاف اوسـت . مـثـلا در ظـاهـر نـمـایـش دهـد کـه من از اهل مودت و محبت شما هستم و با شما صمیمیت و خـلوص دارم ، و در بـاطـن به خلاف آن باشد، و در نزد آنها معامله دوستى و محبت کند، و در غیاب آنها غیر آن باشد.
- و مـعنى دو زبانى آن است که با هر کس ملاقات کند از او تعریف کند و مدح نماید یا اظهار دوستى و چاپلوسى کند، و در غیاب او به تکذیب او و غیبتش قیام کند.
- رسول خدا، صلى الله علیه و آله ، فرمود: مى آید روز قـیـامت آدم دورو، در صورتى یکى از دو زبانش از پشت سرش خارج شده و یکى از آنها از پـیـش رویـش ، و هـر دو زبان آتش گرفته و تمام جسدش را آتش زده اند. پس از آن گفته شـود ایـن اسـت کـسـى که در دنیا دورو بود و دو زبان بود، معروف شود با این روز قیامت .
- عـلاج ایـن خـطـیـئه بـزرگ و نقص عظیم دو چیز است : یکى تفکر در مفاسدى که مـتـرتـب بـر ایـن رذیـله اسـت : چه در این دنیا که اگر انسان به این صفت معرفى شد، از انـظـار مـردم مـى افـتـد و رسـواى خـاص و عـام مـى شـود و بـى آبـرو پـیـش همه اقران و امـثـال مـى گـردد و از مـجـالس خـود طـردش کـنـنـد و از مـحافل انس باز ماند، و از کسب کمالات و رسیدن به مقاصد باز ماند. و انسان با شرف و وجـدان بـایـد خـود را از ایـن نـنـگ شرف سوز پاک کند که گرفتار این ذلتها و خواریها نگردد. و چه در عالم دیگر که عالم کشف اسرار است ، و هر چه را در این عالم از نظر مردم پـوشـانـید در آن جا نتواند مستور کرد. و در آن جا مشوة الخلقة با دو زبان از آتش محشور گردد و با منافقان و شیاطین معذب شود.
- اى مـدعى زهد و اخلاص ، اگر تو مخلص هستى و براى خدا و دار کرامت او زهد از مشتهیات دنـیـا مـى کـنـى ، چـه شـده اسـت کـه از مـدح و ثـنـاى مـردم ، کـه فـلان اهـل صـلاح و سـداد اسـت ، ایـن قـدر خـوشـحـال مـى شـوى و در دل غنج و دلال مى کنى ، و براى همنشینى با اهل دنیا و زخارف آن جان مى دهى ، و از فقرا و مـسـاکـیـن فـرار مى کنى ؟ پس ، بدان که این زهد و اخلاص حقیقى نیست . زهد از دنیا براى دنـیـاسـت ، و قـلبـت خـالص از بـراى حـق نـیـسـت ، و در دعـواى خود کاذبى و از دورویان و منافقانى .
"روح الله"